Trong khi Covid-19 có tác động tiêu cực đến rất nhiều ngành nghề và làm thay đổi thị trường lao động một cách đáng kể theo chiều hướng xấu, thì một số ngành nghề và công ty vẫn thực sự có cơ hội phát triển tốt.
Dường như có một mối liên hệ giữa chỉ số rủi ro nghề nghiệp do Covid-19 và sự phát triển của ngành nghề đó trong giai đoạn dịch Covid-19 bùng phát.
Về cơ bản ngành nghề vẫn tiếp tục phát triển là những ngành nghề tận dụng được những lợi thế tạo ra do bởi những chính sách đối phó với Covid-19 do các yếu tố:
Trong khí đó, việc phân loại các ngành nghề chịu tác động bởi Covid-19 căn cứ vào chỉ số rủi ro bao gồm 03 yếu tố sau:
Nguồn: Visual Capitalist
Với chỉ số rủi ro tính toán như trên, rõ ràng là y tá và những nhân viên ngành y tế chịu rủi ro cao (Nhân tiên, chúng ta nên cảm ơn và biết ơn các nhân viên y tế tuyển đầu đã và đang thực sự chấp nhận rủi ro cáo, nỗ lực và hy sinh rất nhiều mang lại niềm vui, niềm hạnh phúc cho hàng vạn người dân Việt Nam trong thời gian qua) hơn nhiều so với bán hàng qua mạng hoặc web developers, nhân viên lập trình (Công ty công nghệ).
Có thể nói chỉ số rủi ro ngành nghề càng cao (Nha sĩ, bán quán bar, tài xế xe buýt) thì ngành nghề đó càng bị tác động nhiều bởi dịch Covid-19 và các chính sách đối phó với dịch (Phòng Nha Khoa, Ngành Nhà hàng, Vận tải công cộng). Có một ngoại lệ cho mối quan hệ tương quan này là ngành y tế: Ngành có thể có tách động kép đối cả tích cực lẫn tiêu cực (sẽ nêu rõ bên dưới).
Chúng ta thử xem qua một số lĩnh vực, ngành nghề chính yếu vẫn tiếp tục phát triển trong dịch Covid-19 để hiểu rõ mối quan hệ này:
Các ông lớn kinh doanh trực tuyến, Shoppee, Tiki, Alibaba…. do không phụ thuộc vào địa điểm đang được hưởng lợi rất lớn từ chính sách giãn cách xã hội. Nhu cầu mua sắm online tăng cao trong thời gian Covid-19 cũng kéo theo là sự phát triển của các dịch vụ vận chuyển hàng hoá, và các nghề như quản trị web, lập trình web và các ứng dụng.
Các chuỗi siêu thị cũng phát triển mạnh, cụ thể Bách Hoá Xanh, chuỗi bán lẻ thực phẩm và hàng têu dùng thuộc Thế Giới Di Động vừa công bố hoàn thành doanh thu 06 tháng đầu năm bằng doanh thu của cả năm 2019.
(https://forbesvietnam.com.vn/tin-cap-nhat/bach-hoa-xanh-cong-bo-doanh-thu-sau-thang-bang-tong-doanh-thu-2019-12101.html)
Những ngành học sau khi tốt nghiệp có thể làm việc trong lĩnh vực thương mại điện tử bạn có thể tham khảo bao gồm công nghệ thông tin, marketing hay truyền thông quảng cáo.
Ngoài ra các công ty công nghệ và dịch vụ, như Zoom, cũng phát triển mạnh nhờ cung cấp giải pháp làm việc tại nhà.
Việc nhà trường đóng cửa trong thời gian Covid-19 làm học sinh các cấp từ mầm non đến sinh viên đại học kẹt ở nhà cũng góp phần gia tăng nhu cầu game online. Cả người lớn lẫn trẻ em đều có nhu cầu chơi game trực tuyến nhất là khi bị kẹt ở nhà không thể ra ngoài khi nhu cầu giải trí và giao tiếp xã hội vẫn có.
Xu hướng rõ ràng của việc tăng thời gian lướt web, xem tin tức trên mạng minh chứng cho nhận định trên trong thời gian dịch Covid-19 vừa qua. Công việc trong các lĩnh vực này được an toàn và nhu cầu tuyển dụng trong lĩnh vực công nghệ, đặc biệt là các công việc liên quan đến công nghệ (quản trị web, lập trình ứng dụng….) có thể tiếp tục tăng cao.
Bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin cho nhân định trên qua Financial Times, “Công ty công nghệ vẫn tiếp tục tuyển dụng mạnh mẻ để tận dụng lợi thế cả thế giới chuyển sang kỹ thuật số do bởi coronavirus, dù có nhiều lĩnh vực khác đang sa thải nhân viên và các lo lắng về suy thoái thị trường toàn cầu”.Hoặc Amazon đang đăng tuyển dụng 100,000 nhân viên đáp ứng nhu cầu phát triển trong giai đoạn hiện nay là một minh chứng. (Amazon is hiring 100,000 workers).
Nhân viên làm việc trong lĩnh vực công nghệ (lập trình viên, thiết kế phần mềm, web developers, web masters….) có nhiều cơ hội tìm việc và nhu cầu tuyển dụng rất lớn trước, trong và sau dịch Covid-19.
Ngoài hai lĩnh vực, ngành nghề nêu trên, bạn có thể có nhiều cơ hội việc làm ở những ngành nghề ít bị tác động và có thể tận dụng được lợi thế cho chính sách đối phó dịch Covid-19 trong ngắn hạn và dài hạn:
Trong ngắn hạn bao gồm các ngành:
1. Tài Chính - Ngân Hàng: Nhu cầu dịch vụ vẫn duy trì và gia tăng nhẹ - xu hướng chuyển mạnh sang phục vụ online, ứng dụng di động và cung cấp dịch vụ qua điện thoại. Bạn có thể chọn học ngành tài chính ngân hàng, quản trị kinh doanh, quản lý hệ thống dữ liệu, lập trình hệ thống, công nghệ thông tin, kinh tế, kế toán, luật.
2. Quảng Cáo- Truyền Thông – Marketing: Nhu cầu một số mặt hàng giảm dẫn đến quảng cáo nói chung giảm. Tuy nhiên nhu cầu quảng cáo online, mạng xã hội vẫn tăng đều.Do đó một số công ty trong ngành vẫn đang tuyển dụng. Các ngành học giúp bạn làm việc trong lĩnh vực báo chí gồm báo chí, ngôn ngữ Anh, xã hội học, tâm lý học, khoa học chính trị. Đối với ngành này, bạn phải có khả năng viết lách, thích giao tiếp xã hội và phải có đam mê mới thành công được.
Trong dài hạn bao gồm các ngành:
1. Viễn thông ICT: Ngành được đánh giá là ít bị tác động nhất. https://tinnhanhchungkhoan.vn/chuyen-kinh-doanh/5-co-hoi-va-4-thach-thuc-voi-nganh-cong-nghe-vien-thong-trong-thoi-ky-binh-thuong-moi-335808.html. Để làm trong lĩnh vực này bạn nên chọn học trở thành kỹ sư phần mềm, công nghệ thông tin, kỹ sư viễn thông, khoa học máy tính hay truyền thông đại chúng. Đương nhiên bạn có thể chọn học các khối kinh tế xã hội (marketing, quản trị kinh doanh) để có thể làm trong lĩnh vực này nếu không thực sự thích trở thành kỹ sư.
2. Y tế - Sức khoẻ: Như nói trên, dịch Covid-19 có tác động kép đối với ngành y tế. Một số lĩnh vực sẽ phát triển mạnh do tận dụng được lợi thế chống dịch (thiết bị y tế liên quan, thuốc, sức khoẻ….) một số mảng khác sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực (giảm số lượng người đi khám bệnh do nhu cầu khám bệnh giảm, chi phí phòng ngừa rủi ro dịch bệnh tăng cao… Số doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động tăng 24,2% trong quý 1/2020 so với cùng kỳ năm 2019 – một con số tương đối cao (Theo: Eveland: http://everland.vn/vi/tin-tuc.nd/anh-huong-cua-dich-covid-19-doi-voi-kinh-te-viet-nam-duoi-goc-nhin-chuyen-gia.html . Nhưng về dài hạn nhu cầu dịch vụ y tế luôn tăng cao). Chọn ngành y dược để trở thành bác sĩ, điều dưỡng, nha sĩ, nhân viên y tế…Bạn cần có đam mê nếu thực sự muốn theo ngành nghề này nhé.
Tóm lại, dịch Covid-19 bùng phát đã làm thay đổi đáng kể các ngành, lĩnh vực kinh doanh của các nên kinh tế trên thế giới. Một số ngành, lĩnh vực đã và đang bị thiệt hại nặng nề và cần thời gian dài để phục hồi (hàng không, du lịch, nhà hàng, khách sạn, sản xuất…). Một số ngành do tác động của các biện pháp đối phó dịch vẫn có cơ hội phát triển như nêu trên gồm thương mại điện tử, bán lẻ, công ty công nghệ, viễn thông ICT, Y tế, sức khoẻ, Quảng cáo, Marketing. Cơ hội phát triển dành cho những công ty có khả năng dịch chuyển theo hướng sử dụng công nghệ chuyển đổi sang hướng phát triển kinh doanh trực tuyển. Nhu cầu tuyển dụng đối với các công ty trong những ngành này vẫn đang gia tăng đặc biệt là các công việc có liên quan đến công nghệ thông tin như chuyên viên lập trình, lập trình web, lập trình ứng dụng, quản trị mạng xã hội, digital marketing….
https://zingnews.vn/tuong-lai-cua-dich-vu-vien-thong-hau-covid-19-post1078032.html
https://cafef.vn/covid-19-va-co-hoi-cho-nganh-vien-thong-hang-loat-doanh-nghiep-sut-giam-tong-doanh-thu-cua-viettel-trong-thang-2-van-tang-128-so-voi-cung-ki-20200318162045281.chn
